1

Στη διάρκεια της ζωής του αποκτά κανείς υποχρεώσεις. Είναι γεγονός πως, από τη στιγμή που γεννιέται κανείς φέρει ορισμένες υποχρεώσεις, και αυτές έχουν την τάση να συσσωρεύονται από κει κι έπειτα. Η ιδέα πως οφείλει κανείς χρέος στους γονείς του γιατί τον έφεραν στον κόσμο και τον μεγάλωσαν δεν είναι ούτε πρωτότυπη ούτε καινούργια. Είναι προς τιμή των γονέων που δε δίνουν μεγαλύτερη έκταση σ’ αυτό το θέμα. Παρ’ όλα αυτά, είναι μια υποχρέωση – ακόμα και το παιδί την αισθάνεται. Και, καθώς η ζωή συνεχίζει την πορεία της, συσσωρεύει κανείς κι άλλες υποχρεώσεις – απέναντι σε άλλους ανθρώπους, σε φίλους, στην κοινωνία, ακόμα και σ’ όλο τον κόσμο.

Είναι εξαιρετικά επιζήμιο για ένα άτομο να μην του επιτρέπεις να εκπληρώνει ή να εξοφλεί τις υποχρεώσεις του. Η «εξέγερση της παιδικής ηλικίας» οφείλεται κατά ένα μεγάλο μέρος στην άρνηση από την πλευρά των μεγαλυτέρων να δεχτούν το μόνο «νόμισμα» που διαθέτει ένα μωρό ή ένα παιδί ή ένας νέος και με το οποίο μπορεί να εξαλείψει το «βάρος της υποχρέωσης»· τα χαμόγελα του μωρού, οι αδέξιες προσπάθειες του παιδιού να βοηθήσει, η συμβουλή που πιθανόν να εκφέρει ο νέος ή απλώς η προσπάθεια να είναι ένα παιδί, καλός γιος ή καλή κόρη είναι πράγματα που περνούν συνήθως απαρατήρητα και πέφτουν στο κενό. Μπορεί να είναι άστοχα και πολλές φορές κακοσχεδιασμένα· γρήγορα ξεθωριάζουν. Τέτοιες προσπάθειες, όταν αποτυγχάνουν να εξοφλήσουν το υπέρογκο χρέος, μπορεί να αντικατασταθούν από ένα σωρό μηχανισμούς ή εκλογικεύσεις: «Δεν είναι αλήθεια ότι οφείλει κανείς τίποτα», «Όλα αυτά μου τα χρωστούσαν», «Δε ζήτησα εγώ να γεννηθώ», «Οι γονείς μου ή οι κηδεμόνες μου δεν αξίζουν» και «Δεν αξίζει να ζεις έτσι κι αλλιώς» για να αναφέρουμε μερικές. Ωστόσο οι υποχρεώσεις συνεχίζουν να συσσωρεύονται.

Το «βάρος της υποχρέωσης» μπορεί να γίνει ένα φορτίο που θα συντρίψει κάποιον αν δεν μπορέσει να βρει έναν τρόπο να απαλλαγεί από αυτό. Μπορεί να προκαλέσει ταραχές κάθε είδους σε ατομικό ή κοινωνικό επίπεδο. Όταν δεν μπορεί να εξοφλήσει κανείς αυτό το χρέος, εκείνοι προς τους οποίους χρωστά, συχνά χωρίς να το γνωρίζουν, γίνονται στόχος των πιο απροσδόκητων αντιδράσεων.

Μπορεί κανείς να βοηθήσει ένα άτομο που βρίσκεται σε δύσκολη κατάσταση εξαιτίας ανεκπλήρωτων υποχρεώσεων και χρεών, αν απλώς εξετάσει μαζί του όλες τις υποχρεώσεις που έχει δημιουργήσει και δεν εκπλήρωσε –ηθικές, κοινωνικές και οικονομικές– και να σκεφτεί κάποιον τρόπο για να εκπληρώσει κάθε υποχρέωση ή χρέος που πιστεύει πως οφείλει ακόμα.

Θα πρέπει να δέχεται κάποιος τις προσπάθειες ενός παιδιού ή ενός ενηλίκου να εξοφλήσει τις μη χρηματικές υποχρεώσεις που πιστεύει ότι μπορεί να οφείλει· και θα πρέπει να συνεισφέρει στην εύρεση μιας λύσης που να ικανοποιεί και τις δυο πλευρές για την εξόφληση των χρηματικών υποχρεώσεων.

Απότρεψε ένα άτομο από την ανάληψη περισσότερων υποχρεώσεων απ’ όσες μπορεί πραγματικά να εκπληρώσει ή να ξεπληρώσει.

Είναι πολύ δύσκολο να διαβεί κανείς
το δρόμο προς την ευτυχία
όταν τον βαραίνουν υποχρεώσεις
που του οφείλουν ή δεν έχει εκπληρώσει.

1. 1. υποχρέωσεις: το γεγονός ή η κατάσταση να χρωστάς σε κάποιον κάτι σε ανταλλαγή για πράγματα, χάρες ή υπηρεσίες που έλαβες· ένα καθήκον, συμβόλαιο, υπόσχεση ή οποιαδήποτε άλλη κοινωνική, ηθική ή νομική απαίτηση που δεσμεύει κάποιον να ακολουθήσει ή να αποφύγει μια συγκεκριμένη σειρά ενεργειών· η αίσθηση του ότι κάποιος χρωστά σε κάποιον άλλον.